Op zoek naar meer reisverslagen zoals dit?

Op zoek naar meer reisverslagen? Onderaan in het blogarchief vind je veel meer reportages terug van gelijkaardige treinreizen!

vrijdag 31 juli 2020

31 maart tot 9 april 2018: InterRail 2.0 (Deel II): Van Београд tot København [PL][DE][DK][SE][NL][BE]

Dit is het vervolg van mijn Interrailreis in 2018. Het eerste deel lees je op: https://treinenineuropa.blogspot.com/2020/05/31-maart-tot-9-april-2018-interrail-20.html


Vrijdag, 6 april 2018

Het eerste deel van de reis eindigde in de Poolse stad Szczecin, waar ik de avond voordien aankwam. In de voormiddag bezocht ik de stad en meteen daarna trok ik alweer verder richting Duitsland.
Zoals ik in het vorige deel aanhaalde, had ik weinig tijd op voorhand besteed aan de stadsbezoekjes. Vandaar dat ik niet meer goed weet welke straat dit is. Deze is alleszins genomen in het midden van de stadskern in één van de drukste winkelstraten van de stad, al was er weinig volk in de stad op deze vrijdagvoormiddag. Wat me opviel in de stad, is dat de architecturale kenmerken lijken op die in vele Duitse steden. Dat is waarschijnlijk omdat Szczecin lang onder het Pruisische regime viel.
Het slot van de stad.
De West Oder, een westelijke zijtak van de bekendere rivier Oder.
Het centrale station van de stad. Foto genomen aan de tramhalte.
Een IC uit Wrocław die hier haar rit hier beëindigde. Daags voordien ben ik met een gelijkaardige trein uit Wrocław hier aangekomen.
Het is wel duidelijk dat er in het station hard gewerkt werd. De capaciteit in het station werd hierdoor flink gereduceerd. Er waren slechts drie volwaardige perronsporen in dienst.
De Duitse trein uit Malchin keert hier na een stop van vijf minuten terug daarheen.

RE 5356 Szczecin Główny - Malchin  Baureihe 623
Szczecin Główny  11:00
Szczecin Gumience  11:06
Grambow  11:17
Löcknitz  11:25
Zerrenthin  11:32
Pasewalk Ost  11:37
Aankomst Pasewalk  11:39

Normaal rijdt deze trein verder naar Bützow, maar door een zogenoemde "Erdrutsch" (aardverschuiving) tussen Teterow en Malchin, kon de trein niet verder rijden dan Malchin. Dit zal later vandaag nog roet in het eten gooien, waardoor ik mijn vooropgestelde route zal moeten wijzigen.
Ik heb die dag trouwens geen gebruik gemaakt van mijn Interrailpas, maar van een Mecklenburg-Vorpommern-Ticket. Dit ticket kostte me niets, omdat ik het omruilde voor Bahn.Bonus-punten, dewelke ik verzamelde door het aankopen van tickets bij de Duitse spoorwegen en zo spaarde ik eveneens een dag op mijn Interrailpas uit. Zo'n ticket is geldig op alle treinen in de Duitse deelstaat Mecklenburg-Voor-Pommeren, alsook op de spoorlijn naar Szczecin. Het plan van vandaag was dan ook niet om verder door te reizen richting Denemarken, maar om een rondje te maken door deze deelstaat die vorige eeuw nog deel uitmaakte van de Duitse Democratische Republiek.
In Pasewalk had ik 40 minuten overstaptijd:
Station Pasewalk. Links van het stationsgebouw ligt de spoorlijn uit Berlijn en Eberswalde, rechts de spoorlijn uit Szczecin. Aan de achterzijde van het stationsgebouw komen beide spoorlijnen samen en kort daarna splitsen ze weer richting Neubrandenburg en richting Stralsund.
De Regional-Express van Stralsund naar Berlijn. Deze RE 3 rijdt gewoonlijk verder richting Lutherstadt-Wittenberg, maar door werken aan het 'Karower Kreuz' (er komt daar mogelijks een station) in Berlijn, werd de RE 3 opgesplitst in een noordelijk en een zuidelijk deel. Deze werken aan het Karower Kreuz hebben ook voor een aangepaste dienstregeling gezorgd in mijn eerste Interrailreis in 2017. Ondertussen zijn de werken daar (voorlopig?) voorbij.
De RE 3 in de andere richting, die me naar Stralsund bracht.

RE 3308 Berlin Hbf - Stralsund Hbf  Baureihe 112 met DoSto-rijtuigen
Pasewalk  12:19 +5
Jatznick  12:27 +6
Ferdinandshof  12:33 +7
Ducherow  12:42 +6
Anklam  12:51 +5
Klein Bünzow  12:58
Züssow  13:05
Groß Kiesow  13:11
Greifswald Süd  13:17
Greifswald  13:21
Miltzow  13:31
Aankomst Stralsund Hbf  13:42

In Stralsund heb ik niet echt de tijd genomen om foto's te nemen, omdat ik wat eetbaars gezocht heb. Stralsund Hauptbahnhof is een kopstation met enkele doorgaande sporen richting Rostock. De stad Stralsund liet ik aan mij voorbijgaan, want ik wou veel liever eens naar het eiland Rügen, waarop onder meer het voor toerisme gekende Binz ligt.
Stralsund Hbf. Hier zie je de doorgaande sporen naar Rostock. Links daarvan liggen de doodlopende sporen. Foto is genomen vanop een bewaakte spoorovergang.
De treinen die Rügen bedienen vertrekken gewoonlijk in Rostock, maar door werken aan het spoor tussen Rostock en Stralsund werden ook deze ingekort tot Stralsund.

RE 13011 Stralsund Hbf - Sassnitz  Baureihe 429
Stralsund Hbf  14:00
Stralsund Rügendamm  14:05
Altefähr  14:08
Rambin(Rügen)  14:13
Samtens  14:18
Teschenhagen  14:25
Bergen(Rügen)  14:30
Aankomst Lietzow(Rügen)  14:38

Dit is de brug tussen het eiland Rügen en het vasteland. In de hoogte zweeft de snelweg voor het wegverkeer.
Snelle overstap in het station van Lietzow. Slechts om de twee uur rijdt er een directe trein van Stralsund naar Binz; het andere uur moet je hier overstappen, omdat de trein dan vanuit Lietzow verder rijdt naar Sassnitz i.p.v. Binz. Toen werd de treindienst nog verzorgd door DB Regio, vandaag gebeurt dat door ODEG.

RE 13167 Lietzow(Rügen) - Ostseebad Binz
  Baureihe 429
Lietzow(Rügen)  14:41
Prora  14:48
Prora Ost  14:51
Aankomst Ostseebad Binz  14:54

Het "grote" station Ostseebad Binz. Ik zeg groot, omdat er in Binz nog een kleiner station ligt langs de museumspoorlijn van Lauterbach naar Göhren.
Hier in Binz had ik een dik uur tijd voor een wandeling. Een echt grote ronde kon ik dus niet maken, maar wel een bezoekje aan de bekende stranden:
Als je het mij vraagt, vind ik het hier op het strand behoorlijk druk voor de tijd van het jaar. Echt warm was het ook niet.
De "Strandpromenade" waarlangs een hoop restaurants en hotels liggen. Te vergelijken met de zeedijken aan de Belgische kustlijn.
Tijd om het andere station van Binz een bezoekje te brengen, had ik helaas niet. Het was tijd om naar mijn eindbestemming voor vandaag af te zakken: Schwerin. Door de eerder vermelde aardverschuiving, moest ik mijn reisschema aanpassen (en dat had ik pas goed en wel door toen ik al op de trein van Binz naar Stralsund zat!): het oorspronkelijke plan was om te reizen via Stralsund, Neubrandenburg, Güstrow, Bützow en Bad Kleinen, maar dan zou ik pas aankomen in Scherwin om 23u30. Nee, dank u. Er was een alternatief: via Stralsund, Rostock, Bützow en Bad Kleinen. Ondanks het feit dat er vervangbussen reden tussen Stralsund en Rostock zou ik alsnog een uur eerder dan voorzien aankomen in Schwerin: om 20u30 i.p.v. 21u33.
De eerste etappe van de reis naar Schwerin bleef dus ongewijzigd, want er was geen andere mogelijkheid om van dit eiland te geraken: met de Regional-Express naar Stralsund. Deze keer zonder overstap in Lietzow.

RE 13030 Ostseebad Binz - Stralsund Hbf  Baureihe 429
Ostseebad Binz  16:04
Prora Ost  16:07
Prora  16:10
Lietzow(Rügen)  16:18
Bergen(Rügen)  16:27
Teschenhagen  16:31
Samtens  16:37
Rambin(Rügen)  16:42
Altefähr  16:47
Stralsund Rügendamm  16:51
Aankomst Stralsund Hbf  16:55

SEV Bus RE9 Stralsund Hbf - Rostock Hbf
Stralsund Hbf/Alte Rostocker Straße  17:10
Velgast Bahnhofsvorplatz  17:35
Ribnitz-Damgarten Ost  17:59
Ribnitz-Damgarten West  18:06
Rövershagen  18:24
Aankomst Rostock Hbf/Albrecht-Kossel-Platz  18:50

Het betrof een moderne, luxueuze reisbus, wat ik apprecieerde, gezien ik er meer dan anderhalf uur op moest zitten. Deze vervangbus stopte gelukkig niet op elk tussenliggend station waar de trein gewoonlijk halt houdt, want de kleinere tussenstations werden bediend door een andere bus.
Tijdens mijn vorige Interrailreis ben ik ook in Rostock geweest. Toen was dat het plan, deze keer niet. Omdat ik de stad het jaar voordien al verkend had, ben ik meteen doorgereisd naar Schwerin. Omdat er grote spoorinfrastructuurwerken aan de gang waren in en rondom Bad Kleinen, was er ook tussen Bad Kleinen en Schwerin een vervangende busdienst.
Deze "Hamsterbacke" (zo worden de Talent 2-treinen wel eens genoemd in Duitsland) deed dienst als de Hanse-Express RE 1 tussen Rostock en Hamburg. Door de werken in Bad Kleinen reed deze niet verder dan dat station en diende er overgestapt te worden op een vervangbus aldaar.

RE 78966 Rostock Hbf - Bad Kleinen  Baureihe 442 (Talent 2)
Rostock Hbf  19:07
Schwaan  19:19
Bützow  19:28
Blankenberg(Meckl)  19:40
Ventschow  19:46
Aankomst Bad Kleinen  19:53

Deze foto maakt duidelijk dat er grote werken aan de gang waren. Het perron waar ik op stond, was toen het enige in dienst.

SEV Bus RB17 Bad Kleinen - Schwerin Hbf
Bad Kleinen  20:00
Lübstorf Schule  20:13
Aankomst Schwerin Hbf  20:30

Deze laatste vervangbus leek meer op een gewone lijnbus die dan ook goed vol zat, maar erg was dat niet, want de reis duurde - in de realiteit - slechts 25 minuten.
Een stadsbezoek was gepland voor de voormiddag daags nadien. Die avond heb ik het rustig aan gedaan: iets gegeten en wat op het station blijven plakken, waar er toen opvallend minder treinen reden door de werkzaamheden in Bad Kleinen.
Een Regio-Shuttle van de ODEG met bestemming Parchim.
Deze RB 17 naar Ludwigslust komt gewoonlijk uit Wismar, maar door de werkzaamheden was dit het vertrekstation geworden.
Een Stalder KISS van de ODEG als RE 2 naar Ludwigslust, Wittenberge, Berlijn en Cottbus. Ook deze trein vertrekt gewoonlijk vanuit Wismar. De reistijd van hier tot Cottbus bedraagt vier uur. De trein vertrok om 22u, dus zou hij daar pas aankomen om 2u 's nachts.


Zaterdag, 7 april 2018

Ik begin de dag met een wandeling door de klassiek-moderne stad Schwerin. Het is de hoofdstad van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern en heeft zo een belangrijke functie in de regio.
De Pfaffenteich, een vijver van twaalf hectaren in het stadscentrum.
Aan dat Pfaffenteich ligt onder meer het Innenministerium (ministerie van binnenlandse zaken) van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern. Dat kennen de deelstaten in België (nog?) niet.
Het marktplein van de stad. Rechts zie je het 'Rathaus' (stadhuis). De eerste kraampjes gingen net open toen ik er arriveerde. 
Het marktplein vanaf de andere zijde. Je ziet de Schweriner Dom, gebouwd in gotische stijl.
Het Staatliches Museum van Schwerin. Het begrip 'Staatliches' verwijst nog naar de tijd dat Mecklenburg een vrijstaat was, tot er in de jaren 1930 het nationaalsocialisme (beter bekend als het nazisme) opkwam.
Het slot van de stad, waar de vorstenfamilie indertijd inwoonde. Het ligt op een eilandje in de Burgsee.
Het voorplein van het slot.
Vanop dat voorplein fotografeerde ik dan nog even de skyline van Schwerin.
Het commerciële centrum van de stad, waar alle belangrijkste winkelstraten samenkomen: het Marienplatz.
Daar heel dichtbij ligt de stopplaats 'Schwerin Mitte'. Alle treinen behalve de IC- en ICE-treinen stoppen hier, zo ook de Regional-Express naar Hamburg of Berlijn.
Vandaag staat de laatste etappe tot Kopenhagen op het programma, waar ik zal aankomen na gebruik gemaakt te hebben van trein, veerboot en bus.
Vanaf station Mitte ging ik te voet terug naar het Hauptbahnhof, waar ik de IC naar Hamburg nam.
De IC-trein van Schwerin naar Karlsruhe. Normaal vertrekt deze trein vanuit Stralsund, waar ik daags voordien was, maar door de werken in Bad Kleinen was Schwerin het vertrekstation geworden. Daardoor stond hij twintig minuten voor vertrek al klaar.

IC 2373 Schwerin Hbf - Karlsruhe Hbf  Baureihe 101 met DB IC-rijtuigen
Schwerin Hbf  11:22
Aankomst Hamburg Hbf  12:15

Slechts één halte reed ik mee, maar dat duurde wel bijna een uur. In Hamburg had ik meer dan uur overstaptijd, die ik grotendeels spendeerde aan lunchen.
Wat foto's van het centrale station van Hamburg, waar ik al een heel aantal keer eerder geweest ben.
Een IC3 als EuroCity naar Rødby. Normaal rijdt deze trein tot Kopenhagen, maar door spoorwerken in Denemarken was er een vervangbus voorzien tussen Rødby en Kopenhagen.

EC 35 Hamburg Hbf - Rødby Færge  DSB IC3
Hamburg Hbf  13:28
Lübeck Hbf  14:06
Oldenburg(Holst)  14:39
Puttgarden  15:08
Aankomst Rødby Færge  16:13

Over de afgelegde route zou ik uren kunnen vertellen, vooral over de toekomst van de spoorverbinding.
Om te beginnen: ik zat net achter de bestuurder, dus helemaal vooraan in de trein, in een kleine 'lounge' van de eerste klasse, waar ik helemaal alleen zat. Heel aangenaam dat de loketbediende in Dresden (die mij deze zitplaats heeft verkocht, weet u nog wel? Zie deel 1 van deze reis.) deze plek voor mij heeft uitgekozen. Het leek wel alsof ik een VIP-behandeling kreeg, alleen had ik geen idee waarom.
Vervolgens het traject, te beginnen met de spoorlijn tussen Lübeck en Puttgarden. Deze is niet geëlektrificeerd en enkelsporig, maar daar zal over een aantal jaren verandering in komen. Er wordt namelijk hard gewerkt - momenteel nog vooral achter de schermen - aan een groots mobiliteitsproject tussen Duitsland en Denemarken voor zowel het spoor- als wegverkeer: de Feste Fehmarnbeltquerung. Dat project houdt in: een doorgaans tweesporig geëlektrificeerde spoorverbinding tussen Hamburg en Kopenhagen alsook een doorlopende autosnelweg tussen beide landen. Op de dag van vandaag is het namelijk zo dat zowel spoor- als wegverkeer genoodzaakt zijn een overzet te doen per veerboot, van Puttgarden naar Rødby. Er is gebleken dat dit ontzettend tijdrovend is en zo een zekere rem zet op de economische groei van beide landen. Er komt daarom een tunnel met 2x2 rijbanen voor het wegverkeer en een twee geëlektrificeerde treinsporen onder de Fehmarnbelt, de 18 kilometer brede zeestraat tussen het Duitse eiland Fehmarn en het Deense eiland Lolland. Gedetailleerde info over het grote bouwproject vind je onder meer op de site van de Duitse spoorwegen.
Dit is de (in Duitsland beruchte) Fehmarnsundbrücke, dewelke het eiland Fehmarn verbindt met het Duitse vasteland. Als het hele project van de Feste Fehmarnbeltquerung klaar zal zijn, zullen de treinen naar Denemarken niet meer over deze brug rijden, maar door een (relatief korte) tunnel die het eiland met het vasteland verbindt. Deze brug heeft slechts één rijstrook voor het wegverkeer per richting en één treinspoor. De capaciteit richting Denemarken zal over enkele jaren dus sterk verhoogd worden.
Station Puttgarden. Als het project van de Feste Fehmarnbeltquerung afgerond is, zal dit station waarschijnlijk gesloten worden, omdat het station dan geen enkele betekenis meer zal hebben voor het internationale spoorverkeer, noch voor de directe omgeving, die volledig ingericht en afgestemd is op de aanwezigheid van de veerboten.. Er zullen wel nog regionale treinen blijven rijden tussen Fehmarn en het vasteland, maar waarschijnlijk niet meer tot hier in Puttgarden. Alleen daarheen dus, voor het te laat is!
De overzet van Puttgarden op Fehmarn (Duitsland) naar Rødby op Lolland (Denemarken):
De trein mag als eerste, voor de vrachtwagens en auto's, het schip op. Daarna wordt de trein vastgeklikt in een soort remsysteem, zodat deze veilig staat gedurende de overzet. Alle passagiers, ook zij die per auto of vrachtwagen aan boord gekomen zijn, dienen de 'garage' te verlaten en moeten tijdens de overzet zelf hun tijd enkele verdiepen hogerop doorbrengen. Dit omwille van veiligheidsvoorschriften.
Het wegverkeer gebruikt dezelfde toegangsweg als de trein en moest hier even halt houden, totdat de trein veilig op de boot was geïnstalleerd.
Zicht vanop het dek, nog voor het vertrek. Je ziet het station van Puttgarden.
Het centrale verzamelpunt op het schip. Op de foto lijkt het alsof alles nogal commercieel is ingericht. Dat was zonder twijfel het geval.
Ik werp nog een laatste blik op het Duitse eiland Fehmarn.
Het dek, met beperkte faciliteiten. Het was eigenlijk iets te fris, vooral te winderig, om er stil te blijven zitten.
Wat technische info over het schip, alsook de actuele positie.
Aangekomen in Rødby, wordt de laadruimte geopend. Net links van de foto staan een honderdtal wegvoertuigen te wachten om het schip te kunnen verlaten, maar opnieuw krijgt de trein voorrang.
Een minuut later komen we aan in het station Rødby Færge, het eindstation van deze trein. De man in het geel begeleidde de reizigers naar de vervangbus.
Station Rødby Færge ligt, net zoals Puttgarden, op een steenworp voor het laadstation van de veerboot.
Deze overzet met de veerboot per trein is vandaag helaas al niet meer mogelijk; sinds december 2019 rijden er enkel nog treinen van Hamburg naar Kopenhagen via Flensburg en Odense. Waarom men deze treindienst toen al heeft beëindigd, is me niet helemaal duidelijk, maar ik vermoed dat men in Denemarken al begonnen is met het ontdubbelen en elektrificeren van de spoorlijn, waardoor de treinen onmogelijk kunnen doorrijden tot Kopenhagen, zoals op de dag van mijn reis het geval was. Wat wel nog mogelijk is, is reizen met de regionale treinen van/naar Puttgarden en Rødby en als voetganger meereizen met de veerboot.
Ik neem vervolgens - alweer - een vervangbus van Rødby tot Kopenhagen. Dit zou de laatste vervangbus van mijn reis worden.

BUS 50035 Rødby Færge - København H
Rødby Færge  16:25
Aankomst København H  18:40

Het was een vrij saaie busrit zonder tussenstop van iets meer dan twee uur over de Deense autosnelwegen. Jammer dat dit niet per trein kon...
In het centrale station van Kopenhagen nam ik een trein naar mijn hotel dat in het stadsgdeelte Ørestad lag: de Øresundståg. Dat is een 'samentrekking' van Øresundstog (Deens) en Öresundståg (Zweeds). Øresund/Öresund (in het Nederlands meestal Sont genoemd) is de zeestraat tussen het Deense Kopenhagen en het Zweedse Malmö en tog of tåg betekent trein, dus het is de treindienst die Denemarken en Zweden verbindt via de wereldberoemde Sontbrug. De diensten worden - in theorie - verzorgd door de Deense staatsspoorwegen (DSB) op Deense bodem en de Zweedse afdeling van Transdev op Zweedse bodem. De treinen rijden aan een hoge frequentie en houden steeds halt in Ørestad, waar mijn hotel zich bevond.
De Øresundståg naar het Zweedse Karlskrona in het centrale station van Kopenhagen (Deens: Københavns Hovedbanegård). Al deze diensten worden uitgevoerd met SJ X31K-treinen. Vroeger waren deze allemaal in handen van de SJ, de Zweedse staatsspoorwegen. Vandaar dat deze letters nog in de gebruikelijke naam van de motorstellen voorkomen. De SJ heeft ze ondertussen allemaal verkocht aan onder meer de DSB, Skånetrafiken (de Zweedse overheidsinstantie die ze ter beschikking stelt van Transdev Sverige) en overige leasingbedrijven.

Ø-tåg 1088 Helsingør - Karlskrona  SJ X31K
København H  18:47
Aankomst Ørestad  18:53

Na aankomst in Ørestad, ben ik meteen naar mijn hotel gegaan om zo snel mogelijk weer op pad te kunnen, want ik had nog een missie die avond: het Zweedse Malmö bezoeken, met diezelfde Øresundståg dus.
Al snel stond ik weer op het perron waar ik een dik half uur eerder de trein verliet.
Ik had de trein duidelijk net gemist... Geen probleem, dan neem ik gewoon de volgende.
Het station van Ørestad. De brug boven de sporen is die van de Kopenhaagse metro. De metrohalte ligt rechts bovenaan.
Een trein in de andere richting groet mijn camera.

Ø-tåg 1092 Helsingør - Göteborg  SJ X31K
Ørestad 
Tårnby  19:37
Københavns Lufthavn  19:42
Aankomst Malmö Hyllie  19:53
Vertrek Malmö Hyllie  19:58
Malmö Triangeln  20:02
Aankomst Malmö C  20:06

Jammer dat ik geen foto heb van de spectaculaire Sontbrug, waarop de treinen onder de autosnelweg van Denemarken naar Zweden rijden. Op station Hyllie stond er me een grenscontrole te wachten door de Zweedse autoriteiten. Vreemd, want Zweden behoort gewoon tot de Schengen-landen, maar toch gebeurt het daar systematisch. Misschien heeft men deze ingevoerd na de vluchtelingentoetsroom van 2015?
Een 'Pågatåg' in het ondergrondse gedeelte van station 'Malmö Centralstation'. Pågatågen zijn regionale treinen die de provincie Skåne län bedienen. De diensten zelf worden verzorgd door de Zweedse afdeling van ArrivaSkånetrafiken is dan weer de provinciale overheidsinstantie die het treinverkeer in de provincie organiseert en bewaakt.
De aankomst- en vertrekmonitor te Malmö C. Merk op: de sporen 1 tot en met 4 liggen ondergronds, de sporen 5 tot en met 10 bovengronds. Quasi alle treinen vertrekken hier dus ondergronds, op een aantal na, zoals de langeafstandstreinen naar Stockholm. Dat komt omdat de bovengrondse sporen kopsporen zijn, terwijl de ondergrondse sporen doorgaande sporen zijn.
Een Pågatåg die bovengronds geparkeerd staat.
Zoals ik zei vertrekken de meeste treinen op de vier ondergrondse sporen. De bovenverdieping ligt er daarom verlaten bij.
Ik heb niet veel foto's genomen in Malmö om twee redenen: ten eerste omdat het al erg donker was en ten tweede omdat er eigenlijk niet heel veel te fotograferen viel. Je kan deze stad moeilijk een echte toeristische trekpleister noemen, toch zeker niet zoals Kopenhagen, dat hier net aan de overkant van de Sont ligt. Wel heb ik er een drietal uur rondgewandeld.
Stortorget, ofwel de Grote Markt.
Het slot van de stad. In het park eromheen kan je vrij rondwandelen. Overdag zullen die wandelingen aangenamer zijn, vermoed ik.
Het operagebouw.
De ingang van station Triangeln, waar ik de trein terug richting Denemarken nam.
Ziedaar, de trein naar Kopenhagen. Ik reed opnieuw mee tot station Ørestad.

Ø-tåg 1121 Kristianstad - København H  SJ X31K
Malmö Triangeln  23:36
Malmö Hyllie  23:41
Københavns Lufthavn  23:56
Tårnby  23:59
Aankomst Ørestad 

Net zoals de AM96-stellen van de NMBS, kan je hier wisselen tussen aaneengekoppelde stellen. Ook bij de zeer gelijkaardige IC3-stellen van de DSB (zie eerder) is dat trouwens mogelijk.
Tijdens de terugrit waren er geen echte grenscontroles, maar in datzelfde station Malmö Hyllie kwamen er wel Deense bewakingsagenten aan boord die de vervoersbewijzen van iedereen controleerden. Een Interrail voor de eerste klasse hadden deze heren duidelijk nog niet vaak gezien, want ze beweerden dat mijn Interrailpas niet geldig was voor de eerste klasse. Ik toonde aan dat die er wel geldig was, waardoor ze uiteindelijk akkoord gingen.
Na aankomst in Ørestad was het bedtijd, want het was al middernacht voorbij.


Zondag, 8 april 2018

Deze zonnige zondag heb ik in z'n geheel vrijgehouden om de stad Kopenhagen te bezoeken. Het is trouwens de laatste volledige vakantiedag, want maandagavond zou ik alweer thuis zijn.
De metro van Kopenhagen, lijn M1, station Ørestad, gelegen aan het gelijknamige treinstation waar ik daags voordien de trein nam.
Het slot Frederiksberg met bijhorend park, een voormalig buitenverblijf van de Deense dynastie. De binnenkant zou prachtig zijn, maar tijd om dit te bezoeken was er niet.
De 'Carlsbergwijk' in het stadsgedeelte Valby. Alle straten in de omgeving stonden vol met gebouwen van het bekende biermerk Carlsberg. In deze gebouwen bevindt zich onder meer het wereldwijde hoofdkwartier van het bedrijf. Hoewel het bier hier is ontstaan, wordt het hier niet meer gebrouwen. Een gedeelte van die oude brouwerij is omgevormd tot museum.
Een IC4 van de DSB ter hoogte van S-tog (S-trein/S-Bahn)-station Carlsberg. Deze dieselstellen halen snelheden tot 200 km/h. Ze zijn gebouwd door AnsaldoBreda, dat ook de V250-stellen voor de Fyra-diensten mocht bouwen. Ook DSB heeft jarenlang problemen gekend met de stellen, net zoals NMBS en NS met de V250-stellen, maar nu lijken ze al bij al toch betrouwbare diensten te leveren.
Dit is dan zo'n S-tog, een voorstadstrein van de regio Kopenhagen, op het station Østerport. Ik heb erin meegereden van station Carlsberg tot hier.
Het fort Kastellet
De bekende kleine zeemeermin. Door de drukte rond het beeldje was het niet eens zo evident om een foto te nemen zonder poseurs.
Het operagebouw van de stad.
Achter de fontein ligt rond het pleintje het koninklijk paleis Amalienborg. In het midden van het plein staat Frederik V op z'n sokkel. Achteraan zie je nog de Frederikskirken.
Een foto vanop dat pleintje, nu tussen de vier gebouwen van de koninklijke residentie. Eigenlijk bestaat het uit vier quasi vier identieke paleizen. Enkele ervan zijn toegankelijk voor publiek. De huidige vorst van Denemarken, koningin Margrethe II, verblijft in het paleis dat rechts op de foto staat. Let ook op het operagebouw op de achtergrond dat precies in het verlengde van dit plein lijkt te liggen, maar dan wel aan de overkant van het water.
De marmeren kerk, officieel de Frederikskirken, waar het ontzettend moeilijk leek te zijn om een overzichtelijk beeld van de kerk op foto te zetten.
De bekende Nyhavn ("nieuwe haven"), één van de bekendste plekken in de stad. Hier was het ook echt over de koppen lopen gezien het ideaal terrasjesweer was.
Het slot Christiansborg, dat momenteel dienst doet als parlementsgebouw. De achterzijde van het gebouw was mooier, maar daar vind ik geen foto van terug.
Het oude beursgebouw met Nederlandse architecturale kenmerken. Waarvoor het gebouw nu gebruikt wordt, weet ik niet.
Het bombastische stadhuis, dat ook onmogelijk volledig op foto één te krijgen was.
Als laatste toeristische trekpleister een gigantisch autovrij gebied: Strøget. Het is vooral geliefd door de winkels die in deze zone liggen. Het was er niet over de koppen lopen, maar wel erg druk.
Zoals gewoonlijk hield ik me 's avonds vooral bezig met het openbaar vervoer in de stad te verkennen. Dat ik op deze dag lang niet alle parels van deze stad ontdekt heb mag wel duidelijk zijn. Dat is voor mij dan ook een goed excuus om hier later nog eens terug te keren.
Met metrolijn M2 ben ik tot aan de luchthaven meegereisd. Op dit perron nam ik dan de Øresundståg terug naar het centrale station Hovedbanegård.
Eén van de commerciële hallen van het centrale station.
De Zweedse hogesnelheidstrein X2000 naar Stockholm. Dit is één van de weinige treinen die de SJ nog bezit nadat het grote staatsbedrijf rond de millenniumwisseling opgesplitst werd in kleine, regionale spoorbedrijven.
Uitzicht vanop het langste perron van het centrale station.
Wederom een IC4.
Een IR4 van de DSB. Deze elektrische treinen lijken erg hard op de X31 (Øresundståg)-stellen en de IC3-dieseltreinen, waarvan er rechts net één voorbij kwam rijden. Als ik het goed heb worden de elektrische IR4-stellen zelfs gekoppeld met de IC3-dieselstellen ingezet op sommige intercity-verbindingen.
Station Hellrup. Hier stoppen zowel 'gewone' treinen als S-treinen.
S-tog- en metrostation Flintholm. Hier onderaan stoppen S-treinen van de lijn F, bovenaan de metrolijnen M1 en M2 alsook S-treinen van de lijn C, op aparte sporen weliswaar.
Deze dag sluit ik af met nog een woordje over de metro van Kopenhagen: dit nieuwe netwerk is in het begin van deze eeuw in gebruik genomen. In 2018 bestond het net vooralsnog uit twee lijnen, M1 en M2, met een gemeenschappelijk traject in het westen van de stad en in de stadskern, in het oosten gaan ze elk hun weg, respectievelijk naar Ørestad en de luchthaven. In 2019, dus na deze reis, zijn er twee nieuwe lijnen geopend: M3, een ringlijn rond het stadscentrum dat geen begin- of eindhalte kent, en M4, een lijn die voor een stuk op de ringlijn rijdt, maar daarnaast ook naar de noordhaven rijdt.
Van station Flintholm (zie bovenstaande foto) ben ik even doorgereden naar de westelijke eindhalte van lijnen M1 en M2: Vanløse, slechts één halte daarvandaan. Ten slotte ben ik met lijn M1 teruggereisd naar Ørestad, waarna mijn dagje Kopenhagen erop zat. De metro's rijden hier allemaal zonder bestuurder, waardoor passagiers kunnen meegenieten van de rit aan de voor- of achterzijde van het treinstel:
Het automatisch rijdende stel verlaat hier het vertrekstation Vanløse. Rechts kruist een S-tog van lijn C het metrostel.
De westelijke ingang van de tunnel, dewelke dwars onder het Kopenhaagse stadscentrum loopt. Aan weerszijden van het centrum gaat het quasi steeds bovengronds verder.
En zo ziet een kiekje aan hoge snelheid in de tunnelkoker zelf eruit.


Maandag, 9 april 2018

Enkel de terugreis scheidt me nog van het einde van mijn tweede Interrailavontuur. Om wat voor variatie te zorgen, maak ik een ommetje via Nederland met twee nieuwe treindiensten. Eén van die beide nieuwe diensten ging pas van start op deze dag zelf en ik weet zeker dat een aantal lezers al zullen weten om welke trein het gaat na het zien van de datum.
Vertrekken doe ik weer in het station van Ørestad. Ik nam er de trein en niet de metro naar het centrale station om twee redenen: omdat ik een geldige Interrailpas had, moest ik geen ticket voor deze trein meer aankopen, wat voor de metro wel het geval zou geweest zijn. Daarenboven was het metrostation aan het centrale station nog niet geopend; dat gebeurde pas in 2019.

Ø-tåg 1015 Helsingborg C - Helsingør
Ørestad 
Aankomst København H  06:36

Inderdaad, het was nog vroeg. Let trouwens even op het begin- en eindstation van deze trein. Deze beide stations liggen eigenlijk op slechts enkele kilometers van elkaar, elk aan een zijde van de Sont. Helsingborg in Zweden, Hesingør in Denemarken. Deze trein doet er echter twee uur over, omdat het de Sont oversteekt tussen Malmö en Kopenhagen.
De terugreis naar Hamburg verloopt deze keer niet via de Fehmarnbelt, maar via Odense en Flensburg. Tot Fredericia maak ik gebruik van de Lyntog, ook InterCityLyn genoemd, en daar dien ik over te stappen op de IC naar Hamburg. Lyntog is de naam voor de snelste intercity-verbindingen in het land. Een echt hogesnelheidsnetwerk is het (nog) niet, want de snelheid ligt even hoog als die van andere IC-treinen, maar ze stoppen minder frequent.
Drie aaneengekoppelde IC3-stellen deden dienst als Lyntog naar Struer en Aalborg. Omdat een gedeelte van de route niet geëlektrificeerd is, wordt het gehele traject afgelegd met dieselstellen.

LYN 51025 København H - Aalborg met treingedeelte naar Struer  DSB IC3
København H  06:52
Høje Taastrup  07:05
Odense  08:10
Aankomst Fredericia  08:38

IC 1189 Århus H - Hamburg Hbf  DSB IC3
Fredericia  08:46
Kolding  08:58
Lunderskov  09:06
Vamdrup  09:11
Vojens  09:23
Rødekro  09:33
Tinglev  09:44
Padborg  09:56
Flensburg  10:09
Rendsburg  10:43
Aankomst Neumünster  (11:05)

In beide bovenstaande treinen kreeg ik een gratis ontbijt aangeboden door de treinbegeleiders. In de eerste trein ben ik op die uitnodiging ingegaan. Er werden me lekkere broodjes, beleg en koffiekoeken aangeboden. Wat de drankjes betreft, kan je je de hele dag door (laten) bedienen: thee, koffie, fris, ... Waarvoor zo'n eerste klasse Interrailpas allemaal goed is! Ik vrees dat we dit de eerstvolgende decennia in België niet gaan mogen meemaken, maar de reistijden voor binnenlandse reizen zijn dan ook vaak korter dan in Denemarken. 
De aankomsttijd te Neumünster staat tussen haakjes, omdat men er volgens de reisplanner enkel mocht opstappen en niet afstappen. Dat klopte uiteraard niet, want alle aankondigingen in de Deense stations en op de trein vertelden me dat ik er ook kon afstappen. Diezelfde reisplanner adviseerde me om in Rendsburg uit te stappen en dan met de regionale trein naar Neumünster te rijden, maar dat bleek dus totaal overbodig. Wel opmerkelijk is dat ik in Neumünster uitstapte en niet in Hamburg. Dat kwam door werken aan het spoor tussen Elmshorn en Hamburg. Omdat deze spoorlijn sowieso al chronisch overbelast is, werd de trein van Århus naar Hamburg vanaf Neumünster omgeleid via de niet-geëlektrificeerde spoorlijn naar Bad Oldesloe, vanwaar hij dan verder zou rijden naar Hamburg. Dat klonk op zich een interessante omleiding, maar dan zou ik mijn aansluiting in Hamburg missen. Vandaar stapte ik in Neumünster over op een ICE die eerder in Hamburg zou aankomen.
De IC3 uit Århus te Neumünster. Na een korte pauze ging de trein verder naar Hamburg via Bad Oldesloe.
Alle sporen van station Neumünster waren opeens bezet! Daarom moesten er op spoor 4 zelfs twee treinen achter elkaar staan. Dat het station volledig volstond, had eveneens te maken met de werken tussen Hamburg en Elmshorn, want bij de gewoonlijke dienstregeling komt dit slechts zelden voor.

ICE 77 Kiel Hbf - Zürich HB  ICE 1
Neumünster  11:32 +9
Aankomst Hamburg Dammtor  12:13 +13

De vertraging van de trein ontstond door het plaatsgebrek om het station binnen te kunnen rijden. De trein op spoor drie was namelijk te laat vertrokken.
Met deze ICE ben ik ooit eens van begin- tot eindstation gereden. Daarover lees je hier meer. Vandaag reed ik slechts tot het eerstvolgende station mee: Hamburg Dammtor. Ik verkies steeds om in station Dammtor over te stappen om het veel grotere en drukkere station Hamburg Hauptbahnhof te vermijden. 
Een ICE T naar München via Berlijn en een Regional-Express naar Hamburg Hbf op het station Hamburg Dammtor.
Wanneer je in Dammtor op een trein richting het zuiden stapt, zijn er ook nog veel meer vrije zitplaatsen. Hoe dan ook, in de IC-trein naar Stuttgart bleek het erg moeilijk te zijn om een vrije stoel te vinden die niet gereserveerd was. Uiteindelijk was het me toch gelukt in een kleine coupé die op dat moment nog leeg was. Vanaf Hamburg Hbf was deze volledig volzet; er waren meer reizigers aan boord dan er zitplaatsen beschikbaar waren in de trein.

IC 2311 Westerland(Sylt) - Stuttgart Hbf  Baureihe 101 met DB IC-rijtuigen
Hamburg Dammtor  12:39 +14
Hamburg Hbf  12:46 +13
Hamburg-Harburg  12:57 +16
Osnabrück Hbf  14:37 +12
Münster(Westf)Hbf  15:02 +14
Essen Hbf  15:46 +20
Aankomst Duisburg Hbf  15:57 +21

De vertraging van deze trein was eveneens te wijten aan de spoorwerken tussen Elmshorn en Hamburg. Er was geen stop in Bremen Hbf voorzien die dag, terwijl deze trein er gewoonlijk wel stopt. Waarom is me onbekend. Omdat de dienstregeling verder niet was aangepast, zou men verwachten dat de trein een tiental minuten van zijn vertraging zou goedmaken bij aankomst in het station van Osnabrück, maar dat bleek niet mogelijk. Vanaf Münster werd de trein omgeleid door werken aan het spoor, waardoor de tussenstop in Dortmund Hbf wegviel. Het probleem was dat we door de opgelopen vertraging achter de stoptrein naar Essen moesten sukkelen. Dat leverde een bijkomende vertraging op. In Duisburg verliet ik de trein, omdat dit station sinds een aantal jaar verbonden is met een rechtstreekse regionale trein naar Nederland, wat de eerste van twee nieuwe treindiensten zou worden die ik die dag wou nemen.
Duisburg Hauptbahnhof. Het station zelf ziet er niet meer al te fraai uit. Er is een grondige hernieuwing van alle perrons en perronluifels voorzien, maar het begin van de werken wordt steeds uitgesteld om een voor mij onbekende reden.

RE 20028 Düsseldorf Hbf - Arnhem Centraal  Abellio Rail NRW Stadler FLIRT 3
Duisburg Hbf  16:44
Oberhausen Hbf  16:50
Oberhausen-Sterkrade  16:54
Oberhausen-Holten  16:57
Dinslaken  17:03
Voerde(Niederrhein)  17:06
Friedrichsfeld(Niederrhein)  17:10
Wesel  17:17
Wesel Feldmark  17:20
Mehrhoog  17:26
Haldern(Rheinl)  17:30
Empel-Rees  17:34
Millingen(b Rees)  17:36
Praest  17:40
Emmerich  17:45
Zevenaar  18:01
Aankomst Arnhem Centraal  18:15

Deze nieuwe verbinding tussen Emmerik en Arnhem is sinds april 2017 actief. Het was van de jaren '80 geleden dat er nog rechtstreekse treinen op frequente basis tussen deze beide steden reden; er reden, naast de talrijke goederentreinen, enkel de ICE's Amsterdam - Frankfurt op dit baanvak, maar deze bedienen geen enkele halte tussen Arnhem en Oberhausen. Ondertussen is er trouwens al een tweede station geopend in Emmerik: Emmerich-Elten, gelegen tussen station Emmerik en de landsgrens. Station Zevenaar kende wel al een bediening voor april 2017 door de stoptreinen tussen Arnhem en Doetinchem/Winterswijk.
Omdat er op station Arnhem Centraal poortjes staan waarbij je je OV-chipkaart moet scannen, werden er in de trein 'vrije doorgangskaartjes' uitgedeeld, zodat reizigers die met een Duits vervoersbewijs reisden de poortjes ook voorbij konden. Ik vraag me af hoelang zo'n kaartje eigenlijk geldig blijft, want de treinbegeleider heeft er mij ook eentje gegeven, terwijl ik dat niet nodig had...
De Stadler FLIRT van Abellio Rail NRW uit Düsseldorf te Arnhem. Deze vertrok na een half uurtje pauze opnieuw naar Düsseldorf. Waarom deze aangekondigd werd met vijf minuten vertraging, is mij een raadsel.
Links de NS Sprinter naar Ede-Wageningen, ook een Stadler FLIRT. Rechts de breng Stoptrein naar Doetinchem, een Stadler GTW.
Arnhem heeft een geweldig station, vooral op architecturaal vlak, maar helaas had ik te weinig overstaptijd om dat vast te leggen op foto's. Enkel deze foto heb ik genomen toen ik van perron wisselde.

IC 3064 Nijmegen - Den Helder  NS VIRM
Arnhem Centraal  18:31
Ede-Wageningen  18:41
Veenendaal-De Klomp  18:47
Utrecht Centraal  19:08
Amsterdam Amstel  19:27
Aankomst Amsterdam Centraal  19:35

Een Intercity Direct naar Rotterdam staat klaar voor vertrek op station Amsterdam Centraal.

Hier in Amsterdam nam ik dan die tweede nieuwe treindienst, die pas vanaf die dag zelf (9 april 2018) in dienst trad: de nieuwe route van de Beneluxtrein Amsterdam - Brussel. Vanaf die dag reed deze trein tussen Rotterdam en Antwerpen niet langer via Dordrecht en Roosendaal, maar via de hogesnelheidslijn met stops in Breda en Noorderkempen. Daarnaast maakt hij tegenwoordig ook gebruik van de hogesnelheidslijn tussen Amsterdam en Rotterdam, waardoor de stop Den Haag Hollands Spoor is komen te vervallen. Het was eigenlijk de bedoeling dat deze trein in 2016 deze route al zou aandoen, maar door aanhoudende gebreken aan de ETCS-installaties van de Bombardier-locomotieven werd dit keer op keer uitgesteld.
De laatste foto van deze reis: de Benelux naar Brussel komt aan op z'n vertrekstation. Rechts zie je nog de Benelux uit Brussel die zonet z'n eindstation bereikte.

IC 9268 Amsterdam Centraal - Brussel-Zuid  HLE 28 met NS ICRm-rijtuigen
Amsterdam Centraal  20:22
Schiphol Airport  20:37
Rotterdam Centraal  21:10
Breda  21:42
Noorderkempen  22:01
Antwerpen-Centraal  22:17
Antwerpen-Berchem  22:23
Mechelen  22:38
Brussels Airport-Zaventem  22:52
Brussel-Noord  23:07
Aankomst Brussel-Centraal  23:10

Toch bijzonder dat een vertrouwde route die al jaren en jaren meegaat op deze dag plots gewijzigd werd via de hogesnelheidslijnen HSL Zuid en HSL 4. Vooral het Belgische station Noorderkempen gaat hiermee flink vooruit, toch op z'n minst als de treinen rijden, want het valt tot op de dag van vandaag relatief vaak voor dat de trein afgeschaft wordt door een probleem dat zich voordoet op één van de hogesnelheidslijnen. De situatie lijkt nu wel al verbeterd sinds de start van deze nieuwe Beneluxroute, maar het kan nog beter. Mijn trein was alleszins stipt op tijd aangekomen, zonder pannes onderweg.
Op de hogesnelheidslijn, ergens rond Breda geloof ik, kruiste de trein een Eurostar naar Amsterdam. Ook deze waren hier toen nog gloednieuw, want de eerste rit vond plaats op 1 april, acht dagen voordien dus!
Ik stapte pas af in Brussel-Centraal, omdat ik dan minder lang moest wachten op een trein naar Landen.

IC 3619 Gent-Sint-Pieters - Landen  AM96
Brussel-Centraal  23:19
Brussel-Noord  23:25
Brussels Airport-Zaventem  23:37
Leuven  23:53
Vertrijk  00:02
Tienen  00:08
Ezemaal  00:13
Neerwinden  00:17
Aankomst Landen  00:22

Precies 18 uur na mijn vertrek, bereikte ik mijn thuishaven. Natuurlijk kon ik hier sneller geraken, maar uiteraard verkies ik de interessantste route boven de snelste. Ook deze Interrailreis was meer dan geslaagd voor mij; ik heb weer een aantal nieuwe landen en routes ontdekt en grote problemen bleven uit.


Volgende keer zal het waarschijnlijk gaan over een reis uit de zomer van 2018. Zomer betekent zomeracties bij het spoor en zo kom ik nogal vaak in Oostenrijk terecht, maar ook Berlijn en Polen komen (opnieuw) aan bod.